Bilbo e Baiona acolleron manifestacións para esixir o fin da política prisional de excepción aplicada aos presos. 76.000 persoas estiveron en Bilbo e 9.000 en Baiona, segundo o reconto realizado por GARA/NAIZ e Mediabask. A salientar a amplísima representación política en Baiona e a esixencia a París de que aplique o dereito común «a todos os presos». En Bilbo subliñaron que «en canto os cárceres non se vacíen estaremos ante unha resolución inconclusa».

                                              A manifestación de Bilbo ao seu paso por Zabalburu. (FOKU)

De maneira simultánea, ás 17.24 da tarde, iniciaron o paso as manifestacións de Bilbo e Baiona polo fin da actual política prisional de excepción. Marcadas ambas as polos avances anunciados o ano pasado polos gobernos francés e español e a frustración do alcance limitado destes.

Unhas 85.000 persoas estiveron presentes en ambas as manifestacións, 76.000 en Bilbo e 9.000 en Baiona, segundo o reconto realizado por GARA/NAIZ e Mediabask. O formato da dobre mobilización foi o mesmo en 2016, naquela edición o total ascendeu a 71.000, con 63.000 persoas en Bilbo e 8.000 en Baiona.

Pouco antes de comezar a marcha de Baiona transcendeu o apoio do 65% dos alcaldes de Ipar Euskal Herria á mobilización. Un novo dato que mostra o alcance amplo e transversal que a reivindicación polos dereitos dos presos logrou no tres territorios. As declaracións previas á manifestación estiveron marcadas na capital de Lapurdi polas explicacións dadas esta semana pola ministra de Xustiza francesa despois de que se denunciase un «bloqueo» na interlocución. O presidente da Mancomunidade Vasca, Jean-René Etchegaray, afirmou que están «dispostos a seguir falando» mais que París «debe ir máis lonxe e recoñecer os seus dereitos a todos os presos». Nicole Belloubet falara de «obstáculos» para aplicar a lei nalgúns casos. O senador dereitista Max Brisson tamén insistiu nesa idea, «debemos renovar e reforzar o consenso para avanzar sobre a aplicación do dereito común aos prisioneiros vascos».

En Bilbo, desde a dinámica ‘Orain presoak’ Joseba Azkarraga dirixiuse ao Goberno español para dicirlle que «non perdan de vista o que hoxe se está vivindo en Bilbo e Baiona». Azkarraga interpelou o PSOE afirmando que «en canto os cárceres non se baleiren estaremos ante unha resolución do conflito inconclusa». A ex presa Sara Majarenas insistiu nesa idea, «agora é o momento de desatar o nó dos presos».

Na mesma dirección Alfonso Ríos, de CCOO, «é necesario que o Goberno [español] dea pasos, todos temos unha responsabilidade para lograr a convivencia». Arnaldo Otegi insistiu en avanzar nos casos máis urxentes e engadiu, «a convivencia democrática esixe que todos os presos políticos e deportados volvan a casa».

Ambas as marchas avanzaron con faixas en que se lía «Orain presoak» (Agora os presos) na cabeza, ademais doutras que rezaban «Etxean nahi ditugu» (querémolos en casa), en Bilbo, ou «Paz en Euskal Herria: agora os presos», en Baiona.

O ambiente foi festivo e emotivo en ambas as marchas. A de Baiona encabezada por joaldunes e a de Bilbo con multitude de grupos musicais espontáneos e a longa comitiva dos familiares dos presos. Na capital vizcaina viviuse un momento moi intenso cando a marcha realizou unha paraxe en Zabalburu para que os representantes de Sare atendesen os medios, os presentes agardaron encanto entoaban a xa mítica «Kalera, kalera». Melodía que tamén se escoitou na cabeceira da marcha de Baiona.

Na capital de Lapurdi a cor correu por conta do bloque xuvenil que media hora antes citárase fronte á prisión da capital de Lapurdi. A convocatoria conxunta partía das organizacións Aitzina, Azia, EHZ, ELB gazte e os gaztetxes de Donapaleu, Garazi, Makea, Luhuso, Itxasu, Kanbo, Hazparne, Baiona, Azkaine, Donibane Lohizune, Sara e BIarritz.

Sumado o bloque novo, a manifestación de Baiona avanzou polo percorrido previsto. Máis dificultoso foi no caso de Bilbo onde, como vén sendo habitual, as principais rúas da capital vizcaina copáronse de xente antes de que comezase a manifestación. O percorrido estaba repleto de xente antes de que comezase a marcha. Ao termo da protesta desde o micrófono do concello afirmaron que algunha xente seguía aínda na Casa, punto de inicio da mobilización.

En Baiona en nome de Bake Bidea e os Artesáns da Paz tomaron a palabra Anaiz Funosas e Mixel Berhokoirigoin. Ambos referironse ao bloqueo ou parón existente na interlocución co Goberno francés.

A titular de Xustiza esgrimira a necesidade de ser sensibeis coas vítimas, Berhokoirigoin afirmou que «hoxe falamos do presos mais non nos esquecemos das vítimas, todas teñen dereito ao recoñecemento, a verdade e a reparación». Funosas afirmou que as conversas co Ministerio de Xustiza deben ser retomadas mais «deben pór sobre a mesa unha folla de rota e unha axenda, debe renovarse a confianza». Funosas insistiu en que é o momento de acabar «con todas as medidas de excepción, por vía da xustiza transicional, como ocorreu noutros procesos de paz en todo o mundo».

Unha idea que tamén esgrimiron en Bilbo onde a intervención final correu por conta de Javier Sádaba en castelán e Pilar Kalzada en euskara. A xornalista denunciou que «estamos ante un goberno que non cumpre a palabra dada» e que «é o momento de que se cumpra a lei». Esixiu a posta en liberdade dos presos gravemente doentes e os de avanzada idade, dar pé ao cómputo de penas de condenas noutros estados europeos e finalizar a política de afastamento. Esixiu, ademais, que o novo status da CAV recolla o dereito do preso a cumprir a condena preto do seu domicilio. «É simplesmente cumprir a lei, nada máis», sentenciou.

A súa intervención finalizouna cunha lembranza tanto aos presos políticos cataláns, «estem amb vosaltres», dixo, e aos mozos de Altsasu ao que os presentes responderon ao berro de «Altsasukoak askatu».

Naiz