Cando o ex-comisario español José Manuel Villarejo dixo que o 17-A fora un grave erro do CNI, “que calculou mal as consecuencias de lle dar un pequeno susto a Cataluña”, o avogado Agustí Carles estaba entre o público desa sesión na Audiencia Española. Quedou perplexo, sobre todo cando comprobou que ninguén se inmutou, nin os xuíces nin os fiscais presentes. Hai uns meses, Carles pasara moito tempo nesa mesma sala, durante o xuízo do 17-A, como avogado de Javier Martínez , o pai do neno de tres anos falecido no atentado da Rambla de Barcelona. Canda Jaume Alonso-Cuevillas, centráronse nas sombras da investigación, que agora reviven coas palabras de Villarejo. Agustí Carles e Alonso-Cuevillas repasan a ampla documentación daquel xuízo para ver se encaixan as palabras do ex-comisario. E a primeira impresión que teñen é que si.

 

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

 

– É verosímil o que explicou Villarejo?
– Debemos ter en conta cando e onde o di. Di iso na Audiencia española, nun momento en que fala de Ana Rosa Quintana, que non ten nada a ver. O marido de Quintana tentaba conseguir un vídeo dun xuíz de Marbella con prostitutas e cocaína. E hai un momento en que o procurador comeza a preguntarlle se o CNI o rexistrou. Aparece a figura de Félix Sanz Roldán, o antigo director do CNI, e é cando Villarejo di que el colaborara, e di que hai espías bos e malos, que Sanz Roldán era moi malo e pon o exemplo do atentado de Barcelona.

– Ninguén se inmutou.
– E había uns cincuenta avogados, dous procuradores, tres xuíces… estaba Gonzalo Boye, porque defende un acusado, e ollamos un para o outro como dicindo: “dixo o que dixo?” E acabou aquí. Ninguén dixo nada.

– Que pensaches?
– Comecei a lembrar todo o xuízo do 17-A, e é o que estou a facer agora: revisalo todo. Villarejo dixo que non tiña probas directas, que lle subtraeran o arquivo e a información estaba clasificada. Pensei que como non habíamos ter xamais a proba directa, tiñamos que comprobar os indicios. E agora estou a tentar encaixar aquilo que dixo Villarejo con todo o que saíu no xuízo, a ver se efectivamente cadra ben e é verosímil. De entrada, temos que ser conscientes de que quen o di é un señor que está acusado e ten dereito a mentir e dicir o que queira, mais tento ver se é verosímil, tanto coa documentación do xulgamento como coa proba que nos negaron.

 

                       Ex comisario Villarejo

 

– E ti como o ves?
– A primeira impresión é que hai moitas cousas que, ordenándoas un pouco, comezan a encaixar.

– Que cousas?
– Debemos ser moi cautos porque falamos de Villarejo. Mais hai cousas importantes. Para comezar, a figura do imán. Sempre mantivemos que era un confidente do CNI, e no xulgamento ficou claro que fora visitado no cárcere. Captárono na prisión, cousa que adoita acontecer cando de confidentes se trata. Mais cando sae do cárcere e está para ser deportado despois de completar a súa condena, o avogado do Estado solicita que a expulsión fique sen efecto e acaban por concederlle unha autorización de residencia permanente. Abdelbaki Es-Satti é destinado para a mesquita de Castelló e, tempo despois, apareceu en Ripoll. Nada menos que en Ripoll, berce de Cataluña, onde acabará nunha mesquita, até que no final de 2015 marcha para Bélxica. Entre xaneiro e abril de 2016 acudiu a unha mesquita de Bélxica, cuxo presidente declarou no xulgamento que o pillara falando por teléfono cos servizos secretos españois.

– Porque era un confidente, non si?
– De acordo, os servizos secretos poden ter moitos confidentes. Mais agora, cando pomos todo en orde, vemos que nese momento, en abril de 2016, volta a Ripoll, e faino como imán dunha nova mesquita. Lembremos que en decembro de 2015, cando había pouco que ES-Satti marchara a Bélxica, foi constituída en Madrid a nova asociación da nova mesquita de Ripoll. Constitúese en Madrid. Mais a mesquita non se activa até abril de 2016, xusto ao regreso del de Bélxica. Na primeira facíao todo en catalán, e nesta nova todo en castelán. Hai outra cuestión importante sobre Es-Satti.

– Cal?
– Entre 2015 e 2017 dedicouse a captar e adoutrinar toda esta rapazada de Ripoll. Mais cando organizou a célula terrorista, non apareceu por ningures. Quero dicir, non vai ser el quen compre os precursores de explosivos, nin venda xoias nin procure financiamento. Todo o facían os rapaces. El quedaba sempre no mundo virtual; desde o seu computador facía buscas, sobre como facer explosivos, obxectivos, a Sagrada Familia… Mais el non aparece en ningunha gravación, onde si aparecen os rapaces. Non aparece en ningures. A min isto encáixame no perfil de alguén que estaba a preparar algo mais que o que quería era cubrirse. Adoutrinaba os rapaces e facíaos facer aquilo que el quería.

– Onde nos leva isto?
– A preguntármonos onde demo está a ciberseguranza do estado español. Porque os seus computadores e teléfonos mobeis estaban cheos de información, de como secar os explosivos, de moitas cousas… A cuestión é se non había ciberseguranza porque fose colaborador do CNI. Porque neste caso, está claro que ninguén o observaba. Polo menos esa é a dúbida que temos.

– A cuestión é se só era un confidente ou se, como di Villarejo, os servizos secretos o axudaron a preparar algúns atentados.
– Por iso tentamos reconstruír os feitos con esta perspectiva, a ver se encaixa. E damos un paso nesa dirección, coa explosión de Alcanar. Os Tedax dos Mossos nunca souberon explicarnos por que estourou o chalé. No xulgamento expuxen unha hipótese: como ficara acreditado que un minuto despois da explosión, a furgoneta do señor Es-Satti saíra de alí como un foguete, e como se atoparon nove granadas de man preparadas, pregunteilles se era posíbel lanzar unha dentro da casa desde a rúa e liscar. E respondéronme que non se podía descartar.

 

                                               Explosión na casa de Alcanar

 

– Segundo esta hipótese, por que ían querer explodir a casa de Alcanar desde fóra?
– Para dar ese pequeno susto do que fala Villarejo. Quer dicir, facer rebentar unha casa nun lugar tan inhóspito como unha urbanización sen asfaltar, nun lugar onde non puidese causar estragos noutras vivendas. A casa estoura, a furgoneta desaparece. E despois, tratábase de achar entre os cascallos, como aconteceu, precursores de explosivos como os empregados nos atentados de París. O susto consistía en crear a explosión, e en pór en andamento a policía especializada, que non eran os Mossos, porque daquela estaban fóra do CITCO, polo que non sabían nada diso. A policía española e a Garda Civil, como consecuencia da explosión, dirían que descubriran un impresionante arsenal de bombas, que seguro que o era, e que había que investigar a célula que habería por trás del. Pasaríase da alerta antiterrorista 4 á alerta 5 e dirían que viñan salvarnos.

– Mais quen causou a explosión de Alcanar?
– Co que di Villarejo e entendendo que o imán era un confidente, agora pensamos que foi el, e despois desapareceu. E fíxate como se expresou Villarejo.

– Que dixo?
– Botou man destas palabras: “Cando nos morre o imán”. Quería dicir que o imán era seu, e con esa expresión, como me din os axentes de intelixencia que coñezo, di que o fixeron desaparecer. Segundo esta hipótese buscaron que marchase, faríano desaparecer e regresaría ao seu país. Non tiña que pasar máis nada. Debía darse a noticia de que se atopara entre os cascallos un arsenal xihadista moi importante, activarse a alerta terrorista 5 e a achar os rapaces, que xa sabían onde os encontrar: despois duns días ou semanas de tensión en Cataluña, acabarían por os encontrar en Ripoll. Mais xa sabían onde estaban, tíñanos localizados. A policía española deteríaos; grazas, policía española. Son todos datos que fun recollendo e pondo en orde até agora, sumados á cuestión dos precursores.

– Á obtención dos precursores?
– Si. Como poderían ir estes rapaces ás tendas mercaren precursores de explosivos se, precisamente, unha normativa europea feita despois de París advertía a todos os estados de que, caso alguén mercar eses precursores, que tamén se empregan no ámbito industrial, compría ter coidado porque con iso se podían facerse bombas. E tanto Jaume Alonso-Cuevillas como eu seguimos repetindo no xulgamento que como podía ser que no estado español non estivesen prohibidos. O Estado e o CNI baixaron a garda, aqueles rapaces puideron comprar o que quixeron, sen problema.

– Descontroláronselle os rapaces?
– Si. Villarejo di: “Non se controlou ben, descontroláronsenos”. Non crían que os rapaces fosen radicalizarse tanto, o caso é que cando souberon do de Alcanar, improvisaron e marcharon á Rambla e a Cambrils. Pondo todo isto en orde, a afirmación de Villarejo é verosímil.

– Mais nun primeiro momento todo o mundo pensaba que a de Alcanar fora unha explosión de gas.
– É que a idea era esa. Que aparecesen por alí primeiro os Mossos, que non tiñan contacto ningún co CITCO e desen esa versión. Porque entón chegarían os bos, a policía española, e dirían que non había explosión de gas, que o que fora fora “a nai de Satanás”, os precursores e todo iso. Os Mossos tiñan os ollos vendados.

– E a morte do imán na explosión?
– Que nos demostren que está morto. No xulgamento xa puidemos ver que non estaba demostrado. É outra cuestión que segue aberta. E dígovos isto todo con base en feitos probados e na recusa de probas no xulgamento. Porque quixemos citar como testemuñas o director do CITCO, José Luis Olivera, e o ex secretario de Estado de Seguranza, José Antonio Nieto, e negáronnolo. Porque? Non queremos ser paranoicos, queremos pór en orde os feitos.

– Por que cres que di isto Villarejo sen vir a conto?
– Polo que vexo no xulgamento, séntese moi abandonado polo Estado. Reparade: ingresa en prisión o 3 de novembro de 2017, no día seguinte ao do encarceramento de medio goberno catalán. El é un dos iniciadores da operación Cataluña, e xusto cando está plenamente executada chega o 2 de novembro. Con todo iso do tema Trias, BPA, Pujol estaba queimado, o atentado foi un desastre, non acharon as urnas… co que, por acaso, no día seguinte de encarceraren o goberno, encarceran Villarejo, que era quen sabía todo. Para telo tres anos calado no cárcere. Durante o xulgamento sempre se queixou e dixo “con todo o que eu fixen por España, e vós passastesme a perna”. E vai deixando caer cousas coma esta do 17-A.

– De que pode servirlle como estratexia de defensa?
– A estratexia do Estado é dicir que Villarejo é un comisario xubilado tolo. E el o que di é que pode estar xubilado, mais que foi axente de intelixencia, traballou co CNI e sabe cousas. E finalmente, a procuradoría da Audiencia española recoñeceu que foi un estreito colaborador do CNI. Para el, iso é unha vitoria. E agora pode dicir que el, como axente do CNI, teceu unha rede empresarial que sempre puxo a disposición do Estado. O que vén dicir é que el facía todos eses negocios, mais que el o que investía era realmente en España e agora que lle recoñecen que traballaba como axente do CNI, vai deixando caer cousas para que se poñan nervosos.

 

 

 

 

– Está a tentar asustalos?
-Si, claro. Recusou os membros do xulgado lembrando que traballou para eles. Coñece todos estes xuíces e procuradores, e dilles que canto máis o aperten, máis cousas vai filtrar porque lle encomendaron tarefas que non pode explicar. E faino sabendo que ten dereito a mentir e sabendo que é recoñecido como axente de intelixencia e non como un comisario tolo.

– Puidestes falar con Villarejo?
– Si, no día seguinte pregunteille que teríamos que facer co que el dixera. E contestoume o mesmo que á prensa. Engadiu: “Irei alí onde me chamades, o que dixen aquí podo dicilo onde for, se se abrir unha causa ou o que for, estarei disposto a declarar”.

– Mais que se pode activar xudicialmente?
– Sinceramente, agora mesmo non o sei. Veremos. Porque xuridicamente non é cousa xulgada, a sentenza do 17-A aínda non é firme e está pendente de recurso de apelación. Abrir unha nova causa? Por agora, como dixen, son todo indicios. Mais o Estado non está disposto a nada. Non creo que ningún tribunal do estado español nos escoite, malia que nos teñamos empeñado en facer unha tarefa moi técnica e minuciosa. Véxoo difícil. Nun estado democrático, o ideal sería pedir que se voltase a investigar e que se aceptase iso. Mais a cuestión tamén é se facelo agora, porque as defensas dos mozos condenados poden tentar aproveitalo, co argumento de que o Estado estaba a utilizar os seus clientes. Pode ser perigoso. Trataríase de abrir posteriormente unha nova investigación buscando novos autores e responsabeis, alén dos xa condenados.

– Houbo moitas vítimas internacionais. Pode isto abrir a vía para a xustiza europea?
– En primeiro lugar, habería que ver que pasa co recurso polo xuízo do 17-A. Porque pedimos que, por exemplo, se investiguen as dúbidas sobre a morte do imán. A vía do dereito interno aínda está pendente de fechar, e non descartamos que estas vítimas non estean satisfeitas con como se resolveu o caso nos xulgados en España e queiran abrir unha investigación xudicial no seu país. A vía Villarejo suscita preguntas interesantes que poderían gañar forza se o caso chegar a outros países. Agora, sendo sempre conscientes de que é Villarejo quen o di e que cómpre ser cautos.

– Por que non se poden facer públicas as probas que Villarejo di ter?
– Sabemos que nos últimos consellos de ministros do goberno do PP, a operación Cataluña enteira –desde as operacións de Trias, Mas, Pujol, Andorra–, todo está clasificado na lei española de segredos oficiais de 1968. Isto implica todas as autoridades, polo que se Villarejo o tornase público, cometería un delito de revelación de segredos oficiais. El gardou unha copia de todo. Cando entraron na súa casa atoparon este material, e o xuíz instrutor García Castellón viu que se trataba de material clasificado. De oficio, remitiuno ao Consello de Ministros por se había que desclasificalo, mais voltou a declaralo segredo.

– Se o xuíz quixese, podería desclasificalo?
– Si. Cando un xuíz investiga un caso, pode pedir a desclasificación de algo que teña incidencia na causa penal, só para os efectos da investigación. Este sería o caso en todos os casos. Mais cando a información que pides implica o propio Estado, que… Levantará o Estado o segredo dunha información en que se afirma que o Estado está implicado?

 

VilaWeb