A Asociación Pro Derechos Humanos de Andalucía (APDHA) esixe unha mudanza urxente de modelo na atención sanitaria penitenciaria, á luz das 12 persoas falecidas no que vai de ano dentro dos cárceres andaluces e que son ‘consecuencia directa da vulneración do dereito á sanidade dentro de prisión’.
En concreto, a asociación explica que esta situación se debe a que o Goberno central aínda non transferiu as competencias en materia de sanidade penitenciaria ás comunidades autónomas, algo que debía ter acontecido en decembro de 2004 segundo a Lei de Cohesión e Calidade do Sistema Sanitario. Neste sentido, a APDHA denuncia que no cárcere de Botafuegos (Alxeciras) morreron cinco persoas no que vai de ano, debido á gravísima falta de persoal que padece desde hai meses, con catro médicos dun total de once[1].
Ante esta situación, a asociación vai solicitar unha reunión co novo secretario xeral de Institucións Penitenciarias, Angel Luís Ortiz, ao que pretende comunicar as graves vulneracións que sofren as persoas presas no acceso á sanidade e a situación en que están os cárceres andaluces.
Pola súa banda, a APDHA tamén cre que para conseguir a transferencia das competencias de sanidade penitenciaria ás comunidades autónomas é esencial que a loita pola sanidade universal incorpore as persoas presas. É necesario apostar, como defenden numerosas organizacións, por unha Atención Primaria de calidade[2], mais que iso non é posíbel se, como acontece no caso dos cárceres, a asistencia sanitaria depende do Ministerio do Interior e non dos servizos autonómicos de saúde.
Por iso, a APDHA publicou hoxe un decálogo sobre a situación da sanidade penitenciaria dirixido a profesionais do ámbito sanitario, co obxectivo de sensibilizar as organizacións que loitan pola defensa da sanidade universal e espera que sirva como punto inicial de debate e encontro.
Entre as principais reivindicacións do decálogo está ‘a obrigada transferencia das competencias en sanidade penitenciaria ás comunidades autónomas’ que, opinan, traería consigo a mellora da prestación sanitaria dentro de prisión, como aconteceu no País Vasco, que si conta coas competencias transferidas.
Entre os inconvenientes da situación actual, que tanto médicos como persoas que traballan no ámbito dos dereitos humanos sinalan está a dependencia dos facultativos do Ministerio do Interior, o que en ocasións fai difícil conxugar o criterio médico, orientado á saúde do paciente, co da autoridade penitenciaria. Outra das cuestións denunciadas é a imposición de dispensar produtos farmacolóxicos diferentes dos do exterior, algo que foi denunciado polas organizacións médicas e declarado ilegal polo Tribunal Supremo.
Ao tratarse de administracións e sistemas distintos, indica a APDHA, nin os médicos de prisión teñen acceso á historia clínica do paciente que ingresa no cárcere, nin os profesionais do Sistema Nacional de Saúde contan con información algunha dun paciente durante o seu tempo de condena. ‘Entrar ou saír de prisión é tanto como mudar de país ou, peor aínda, como se durante ese tempo o paciente non tivese existido’, lamentan.
Por último, o decálogo do colectivo expón algo que xa apuntou o Comité Europeo para a Prevención da Tortura e das Penas ou Tratos Inhumanos ou Degradantes[3], o rexistro de forma precisa de toda lesión que se observe nas persoas presas por parte do persoal sanitario, dado que tanto no comité europeo como na Coordinadora para a Prevención e Denuncia da Tortura[4] son numerosas as queixas que lles chegan por casos de tortura dentro dos cárceres.
[1] https://www.europasur.es/algeciras/reclusos-morren-noite-prision-Botafuegos_0_1252975318.html
[2] https://foaap.wordpress.com/reivindicacións/
[3] https://rm.coe.int/pdf/168076696c (páx. 7).
[4] http://www.prevenciontortura.org/general/la-tortura-en-o-estado-espanol-informe-2017/ (páxs. 33 e ss).
Fonte: APDHA
