Familiares e persoas amigas de presos e presas no cárcere da Lama iniciaron, en coordinación co colectivo ‘Abaixo os Muros’, unha campaña para obter información sobre a dubidosa legalidade das medidas adoptadas nese penal en relación coas comunicacións (confinamentos extremos despois de cada vis-à-vis) e a posibilidade de seren adoptadas medidas alternativas. A resposta ás preguntas formuladas por teléfono foi en case todos os casos ameazas e coaccións.
En concreto, as persoas que chamaron ao cárcere da Lama tentaban averiguar que norma legal ou regulamentar permite impor confinamentos de dez días, con maior rigor que a sanción de isolamento en cela, ás persoas que comunicaron con familiares nun vis-à-vis. Tamén solicitaban información sobre a eventual valoración de medidas alternativas que non impliquen isolamento das persoas presas (PCR, uso xeral de máscaras, etc.) e as razóns de seren tan extremas as regras de isolamento (dez dias en confinamento solitario absoluto).
Esta información debía proporcionar ás familias o coñecemento da situación para poderen exercitar, sendo o caso, accións legais que conducisen a cancelación do réxime extremamente estrito imposto no cárcere da Lama. Nótese que, segundo a propia Secretaria Xeral de Institucións Penitenciarias (SGIP), “as decisións sobre as comunicacións orais e especiais” son responsabilidade directa dos propios centros prisionais, o que significa que, alén de exercitaren lexitimamente o seu dereito á información, as familias dirixíanse ao órgao administrativo que ten con competencia directa sobre o obxecto das preguntas.
Porén, a resposta da administración foi na maior parte dos casos afirmar que, por orde da SGIP, debían tomar nota dos números dos teléfonos das persoas que chamasen pedindo información e que estas chamadas poderían xerar responsabilidades para quen as fixese. Todo isto, obviamente, co obxectivo de as evitar.
EsCULcA presenta Queixa perante a Defensuría del Pueblo
O 11 de abril, EsCULcA formulou Queixa perante a Defensuría del Pueblo por esta actuación coactiva manifestamente irregular da administración do penal da Lama en que demanda sexan investigados os feitos denunciados e se formule Recomendación a administración da penitenciaría para que prohibia expresamente a súa práctica.
“É innecesario lembrar á Defensuria que a Lei 19/2013 de 9 de decembro de Transparencia de Acceso á Información Pública e Bo Goberno establece un dereito subxectivo ao Dereito á Información que non pode ser limitado de forma coactiva. Quer dicir, poderia ser discutido até onde chega ese dereito ou como há de ser exercido. Todo iso podería dar lugar á súa recusa, mais en caso algún o exercicio dese dereito subjectivo poderá determinar que as persoas que o exercen poden ser sometidas a coacción ou represalia alguna. Ignora a entidade que interpón a citada QUEIXA se a actitude coactiva descrita decorre dunha Instrución da SGIP ou da Dirección da Lama. Mais nun e noutro caso, a actuación administrativa coactiva denunciada infrinxe o principio de interdición da Administración, o seu principio de actuación neutral e obxectiva e impede o efectivo dereito de reinserción que debe conter a pena ao dificultar a relación con familiares e achegados”, argui EsCULcA no seu escrito de Queixa.
Por estas razóns, requer que sexa aberto expediente de Queixa e se proceda a investigar os feitos denunciados, así como que se formule Recomendación á administración prisional para que esta se absteña de adoptar prácticas coactivas que restrinxan ou desincentive o dereito á información das/os familiares e achegada/os e as prohiba expresamente establecendo protocolos públicos de control de calidade do exercicio do dereito á información no cárcere da Lama.