Ainda que xa pasaron 16 anos, o calvario de Pello Alcantarilla na comisaría de Tres Cantos a seguir a súa detención en 2004 ainda está fresco na memoria de moitas persoas pois no seu momento chegou mesmo a provocar unha tentativa de suicidio. E agora engancha coa actualidade política estatal, despois de este cidadán vasco identificar Diego Pérez de los Cobos, a o ver na televisión,  como un dos que pasou polos calabouzos onde foi torturado.

Diego Pérez dos Cobos foi destituído na pasada semana como xefe da Comandancia da Garda Civil de Madrid polo ministro do Interior español, Fernando Grande-Marlaska, por «perda de confianza». A demisión do alto cargo da Garda Civil veu despois de a Comandancia elaborar un relatorio carregado de falsidades coa finalidade de acusar o Goberno español e a súa equipa técnica de ter contribuído a diseminar a pandemia ao non prohibir as mobilizacións do 8 de Marzo.

Mais a noticia tivo unha consecuencia importante en Euskal Herria. Ao ver o rostro de Pérez de los Cobos na televisión, o vasco Pello Alcantarilla identificouno claramente como o mando da Garda Civil que pasou polos calabouzos onde el sufría tortura (segundo o seu curriculum público efectivamente neses anos Pérez de los Cobos estaba en Tres Cantos). E na quinta-feira chamou a Berria para facer público o recoñecemento.

NAIZ púxose en contacto con Alcantarilla, e aínda que este non quixo repasar outra vez o acontecido no cuartel de Tres Cantos de Madrid, si reafirmou que Diego Pérez de los Cobos «é un torturador». Viuno hai uns meses na televisión, e recoñeceu que era un dos que estaban na Comandancia madrilena cando sufriu tormentos que nunca foron xulgados. Repíteo varias veces: «É un torturador. Torturoume a min».

En Tres Cantos, por outro lado, chove no mollado pois, xa en 1993, Gurutze Iantzi, veciña de Urnieta, entrou detida e saíu morta.

Nestes últimos anos Pérez de los Cobos apareceu en televisión algunhas ocasións máis pois en 2017 foille encomendada a dirección da represión do 1-O en Catalunya e participou como testemuña no xulgamento ao «procés» de hai un ano. Alcantarilla xa o recoñecera nesa altura, mais cando esta semana Pérez de los Cobos volveu ser noticia, e ao darse conta outra vez do «poder que teñen os aparellos do Estado», optou por porse en contacto cos medios e delatar a impunidade.

«Estás co inimigo e vas velo»

Pello Alcantarilla foi detido no 3 de outubro de 2004 cando traballaba como camioneiro en Burgos, durante unha batida conxunta das forzas policiais españolas e francesas.

O donostiarra permaneceu incomunicado nas mans do instituto armado desde o momento da súa detención até pasados catro días. Cando estaba sendo torturado, nun determinado momento virouse e viu Pérez de los Cobos, quen, sempre segundo Alcantarilla, díxo a un seu compañeiro: «grazas, comisario», porque conseguira que o detido accedese a falar cando se dispuñan a porlle unha bolsa de plástico na cabeza.

Durante a comparecencia do 7 de outubro de 2004, despois de cinco días de incomunicación e tortura, Alcantarilla explicou ao xuíz da Audiencia Nacional Fernando Andreu que tentara suicidarse asfixiándose co seu propio corrector bucal para evitar que a Garda Civil continuase «coséndoo a paus». Un pormenorizado testemuño que foi noticia de abertura de xornal en GARA.

O ex-preso vasco denunciou as torturas, primeiro ante a Audiencia Nacional española e posteriormente no Estado francés, en xaneiro de 2005, ante o xuíz Laurence Le Vert. Como é norma case sen excepcións, as demandas de que a denuncia fose investigada non prosperaron. Alcantarilla estivo preso até 2012, oito anos.

A noticia chega a Catalunya; a Madrid, non

O historial de Pérez de los Cobos é ben coñecido. Non é a primeira vez que é acusado de torturas. O ex-preso Kepa Urra denunciouno en 1992, cando o comandante participaba na loita anti-ETA en Euskal Herria, e aínda que foi absolvido en 1997, as torturas sufridas por Urra ficaron acreditadas. De feito, a Audiencia de Bilbo condenou a catro anos, dous meses e un día de cárcere outros tres gardas civís.

O testemuño de Alcantarilla tivo eco sobretodo en Catalunya. Publicárono varios medios cataláns e este fin de semana concedeu unha entrevista a TV3. Mesmo Carles Puigdemont, presidente exiliado de Catalunya e eurodeputado, se referiu á noticia na súa conta de Twitter : «É unha denuncia moi grave que debería ter consecuencias. Unha testemuña recoñece Pérez de los Cobos entre os que o torturaron. Temo que non pasará nada. Infelizmente, en España os torturadores van á tumba coas medallas e a honra intactas».

Alcantarilla recoñece que non esperaba que o seu testemuño chegase a Catalunya. Lamenta que en Madrid non se fixesen eco da noticia: «A ver se lle chega a el».

Por outro lado, cando lle preguntaron se pretende empregar vías xudiciais, asegurou que non, que agora está «moi ben», e «aínda que non sirva de moito», fica satisfeito coa denuncia pública en prensa.